21-07-2021
Hoewel de regen van de afgelopen week en de bijbehorende ellende nog vers in het geheugen zit, noodt het inmiddels steeds mooiere weer uit tot wat luchtiger muziek, waar je jezelf met een lekker glas witte wijn, loom achterover leunend aan kunt overgeven. Mijn keuze voor deze week vind ik daar wel geschikt voor: het concert voor 2 mandolines, strijkers en basso continuo van de Italiaanse barokcomponist Antonio Vivaldi (1678-1741) (ik hoor een gejuich opgaan in Broek ;-)). De exacte datum waarop Vivaldi het schreef is onbekend, maar waarschijnlijk schreef hij het voor studenten op Ospedale della Pietà. Dat was een klooster, weeshuis en muziekschool in één in Venetië. Vivaldi werd daar in 1703 als vioolleraar benoemd, bleef daar tot 1715 en later weer van 1723 tot 1740.
De mandoline is een snaarinstrument, ontstaan aan het einde van de 17de eeuw in Italië, en behoort tot de luitfamilie. Het wordt gewoonlijk gespeeld met een plectrum (waarvan er 40 in een pakje zitten volgens Neerlands Hoop). Het instrument komt nog steeds veel voor in de muziek, zowel klassiek als popmuziek. In de VS is in de jaren ’40 van de vorige eeuw een stroming binnen de countrymuziek ontstaan waar de mandoline een prominente rol heeft (bluegrass).
Het werk bestaat, zoals je mag verwachten voor soloconcerten uit die tijd, uit drie delen (snel – langzaam – snel). Het eerste en derde deel (allegro) kennen een thematische structuur ABACADA (ook wel een ritornello structuur genoemd). Hierbij hoor je ritmische motieven die steeds worden herhaald (de A in de schematische weergave). De solisten wisselen elkaar steeds af waarbij steeds de een een echo is van de ander. In het delicate tweede deel (andante), geschreven in een mineur toonsoort, is de begeleiding unisono pizzicato en is het podium voor de solisten.
Het werk wordt uitgevoerd door Giovanni Scaramuzzino en Sonia Maurer op mandoline, begeleid door Europa Galante o.l.v. Fabio Biondi.