11-03-2020

De Russische componist Dmitri Shostakovich (1906-1975) wordt beschouwd als één van de grootste componisten van de 20^e eeuw. Hij heeft veel werken nagelaten, variërend van 15 symfonieën, 6 soloconcerten en talloze werken voor kleine bezetting. Hij had een haat-liefde verhouding met de Russische machthebbers. Aan de ene kant heeft hij diverse onderscheidingen ontvangen van hen, maar aan de andere kant was hij zeer kritisch op het bewind. Zo kreeg zijn 4^e symfonie al vóór de première in 1936 een zeer kritische recensie in de Pravda vanwege zijn stijlverandering (meer invloeden van Mahler en meer Westers georiënteerde invloeden), waardoor hij tijdens de repetities voor de première besloot de symfonie terug te trekken, een actie die hem waarschijnlijk zijn leven redde. Praktijken die in het huidige Rusland helaas nog steeds voorkomen waar het bijvoorbeeld kritische journalisten betreft. Ook kreeg hij interesse in Joodse muziek en verwerkte thema’s in enkele van zijn werken. Die werken werden echter in de ban gedaan onder het bewind van Stalin en konden pas na de dood van Stalin worden uitgevoerd. En in 1948 werd hij in de ban gedaan door het Russische regime omdat hij teveel Westerse invloeden in zijn werken had. In de periode daarna schreef hij veel filmmuziek om brood op de plank te krijgen, want hij mocht zich niet meer op het conservatorium vertonen waar hij zijn geld verdiende. Daar componeerde hij zijn bij het grote publiek bekendste werk, de Second Waltz uit de film The First Echelon uit 1956. In Nederland beroemd gemaakt door Andre Rieu.

Ik heb gekozen voor het Andante uit zijn 2^e pianoconcert. Dit werk ging in 1957 in première met zijn zoon Maxim als solist. Het concert was zijn cadeau aan hem ter gelegenheid van zijn 19^e verjaardag. Op Youtube zijn diverse uitvoeringen te vinden waarbij vader en zoon elkaar afwisselen (de ene keer is vader dirigent en zoon de solist, de andere keer is het andersom). Bij de uitvoering die ik heb gekozen zijn solist, orkest en dirigent onbekend.

Het volledige pianoconcert is hier te vinden in een uitvoering door de New York Philharmonic o.l.v. Leonard Bernstein die ook de pianosolo voor zijn rekening neemt.