28-08-2019

Klassieke muziek is lang een mannenwereld geweest. De Wiener Philharmoniker bijvoorbeeld (bekend van de Nieuwjaarsconcerten) nam pas in 1997 een vrouw aan (een harpiste). Vrouwelijke dirigenten zijn ook niet erg talrijk. In 2012 had de NRC hier een publicatie over.

Vrouwelijke componisten zijn eveneens een zeldzaamheid. Ik ben eens door de muziekkeuzes van Guul gegaan en heb geen vrouwelijke musici gezien daarbij. In mijn zaagplaten waren het alleen solisten (Jacqueline du Pre, Maria Joao Peres) die voorbij zijn gekomen, maar geen componisten. Deze week daarom mijn keuze voor een vrouwelijke componist, Wilhelmina von Bayreuth (1709-1758). Prinses Wilhelmina van Pruissen was een oudere zus van Frederik de Grote, de heerser over het Pruissische Rijk van 1740-1786. Naast vele andere talenten was Wilhelmina erg muzikaal. Ze speelde zelf luit en heeft ook enkele werken gecomponeerd. Haar werken kenmerken zich door de typische barokstijl met vele versieringen, die ook veel bij Bach is terug te vinden.

Ik heb gekozen voor het concert voor cembalo en strijkers in g kleine terts. Een cembalo, behoort tot de groep instrumenten die met harpsichord wordt aangeduid. Dat zijn klavierinstrumenten die als solo instrument en vaak ook worden gebruikt als basso continuo, de continue begeleiding die vaak in barokmuziek te horen is. In tegenstelling tot het later ontwikkelde pianoforte heeft een cembalo slechts één geluidssterkte. Verschillen in geluid moeten komen door de andere orkestleden die zachter danwel harder gaan spelen, waardoor de relatieve bijdrage van de cembalo aan het geheel varieert.

Het werk telt drie delen, die op Youtube alleen als afzonderlijke delen te vinden zijn. De uitvoering is door het Lukas-consort, met Victor Lukas als solist.

De publicatie in NRC over waarom er zo weinig vrouwelijke dirigenten zijn.