17-02-2021
Ludvig Holberg was een toneelschrijver, geboren in 1684 in het Noorse Bergen en gestorven in 1754 in Kopenhagen, waar hij ook lange tijd had geleefd en gewerkt. Hij wordt ook wel de vader van de Deense literatuur genoemd. Hij studeerde rechten, geschiedenis en taalkunde en gaf jarenlang les op de universiteit van Kopenhagen waar hij o.a. metafysica, latijn en geschiedenis studeerde. Vanwege zijn belang voor de Scandinavische literatuur stelde de Noorse regering in 2003 de Holbergprijs in voor wetenschappers die zich verdienstelijk hebben gemaakt op het terrein van de kunsten, de geesteswetenschappen, de sociale wetenschappen, het recht of de theologie.
Ter ere van zijn 200e geboortedag in 1884 componeerde de Noorse componist Edvard Grieg (1843-1907) een suite die voluit heette Uit Holberg’s tijd, suite in oude stijl, maar die kortweg Holberg suite wordt genoemd. Oorspronkelijk een pianowerk, maar Grieg maakte er een jaar later een versie van voor strijkorkest en het is die laatste versie die het meest wordt uitgevoerd.
De suite bestaat uit vijf delen, gebaseerd op dansen die in de tijd van Holberg in de mode waren. Na een introductie volgen respectievelijk een sarabande, gavotte, air en rigaudon. Het werk is een vroeg voorbeeld van het neo-classicisme dat vooral in het begin van de 20e eeuw in zwang was. In deze stroming proberen componisten zich te houden aan waarden die karakteristiek zijn voor wat het “classicisme” wordt genoemd: orde, evenwicht, helderheid, spaarzaamheid en emotionele terughoudendheid. Niet verwonderlijk is dat ze daarbij geïnspireerd worden door werken uit de 18e eeuw, deels uit de barok (wordt dan ook wel neo-barok genoemd) en deels uit de late 18e eeuw. Dat is in dit werk ook duidelijk te horen.
Ik heb gekozen voor een live uitvoering door het Nederlands Kamerorkest o.l.v. Gordan Nikolic die tevens de concertmeester is. Ik heb ook de oorspronkelijke versie voor piano bijgevoegd, uitgevoerd door Torhild Fimreite.