23-02-2022
Deze week blijf ik nog even bij de gitaar in klassieke muziek. Het concert van Giuliani dat ik vorige week koos was ooit de b-kant van een lp die ik ergens in de jaren ’70 heb gekocht en die ik op mijn kamertje aan de Dorpsstraat ongeveer grijs heb gedraaid. De A-kant van die lp is mijn keuze voor deze week, het Concierto de Aranjuez van de Spaanse componist Joaquín Rodrigo (1901-1999). Een afbeelding van de hoes van die lp heb ik hieronder bijgevoegd.
Rodrigo beschreef hoe dit concert is ontstaan (bron):
“In September of 1938, I was in San Sebastián on my return to France. (…) It was during a dinner organized by the Marqués de Bolarque with Regino Sainz de la Maza and myself. We ate well and the wine was not bad at all; it was the right moment for audacious fantasizing. (…) All of a sudden, Regino, in that tone between unpredictable and determined which was so characteristic of him, said:
-Listen, you have to come back with a ‘Concerto for guitar and orchestra’- and to go straight to my heart, he added in a pathetic voice: -it’s the dream of my life- and, resorting to a bit of flattery, he continued: -This is your calling, as if you were ’the chosen one’.
I quickly swallowed two glasses of the best Rioja, and exclaimed in a most convicing tone:
-All right, it’s a deal!
The scene has remained engraved in my mind, because that evening constituted a pleasant memory in my life, and a moment of calm in those times that were not at all peaceful for Spain and indeed threatening for Europe.
I also remember -I don’t know why but everything related to Concierto de Aranjuez has stayed in my memory-, that one morning several months later, standing in my small studio on Rue Saint Jacques in the heart of the Latin Quarter, vaguely thinking about the concerto, which had become a fond idea given how difficult I judged it to be, when I heard a voice inside me singing the entire theme of the Adagio at one go, without hesitation. And immediatly afterwards, without a break, the theme of the third movement. I realized quickly that the work was done. Our intuition does not deceive us in these things…
If the Adagio and the Allegro were born of an irresistible and supernatural inspiration, I arrived at the first movement after some thought, calculation and determination. That was the last movement I composed; I finished the work where I should have started it.”
De naam van het concert (Aranjuez is een plaats zuidelijk van Madrid) is niet, zoals wel werd gedacht, direct gerelateerd aan het feit dat hij daar zijn huwelijksreis doorbracht. Hij heeft het wel bezocht op een van zijn dagtrips tijdens zijn huwelijksreis. Na voltooiing van het concert zocht hij naar een toepasselijke naam en hij overwoog diverse plaatsen waar hij wel eens was geweest. Om verschillende redenen vielen veel van die plaatsen af en zo bleef Aranjuez over. Overigens kan Rodrigo nooit onder de indruk zijn geweest van de al dan niet zichtbare schoonheid van deze plaats, want hij was al vanaf zijn 3e levensjaar blind.
Stefan gaf aan dat hij vorige week de verwachting had “gitaar=Spaans” en dat dat bij Giuliani juist niet zo was. Welnu Steef, deze week zul je zeker Spaanse invloeden herkennen, te beginnen met deel 1 waar de snelheid en het ritme geïnspireerd zijn door de flamenco dans.
Het werk is vooral bekend geworden door het Adagio. Het is regelmatig te horen in speelfilms, documentaires en reclame en er bestaan ook uitvoeringen van in de lichte muziek (o.a. door Nana Mouskouri).
De uitvoering van mijn lp (met solist Alirio Díaz, begeleid door het Orquesta Nacional De España o.l.v. Rafael Frühbeck De Burgos) staat niet op Youtube. Ik heb wel een andere uitvoering gevonden van deze gitarist, begeleid door het Orquesta Nacional de Espana o.l.v. Ataulfo Argenta. En die heb ik gekozen.
