22-12-2021
Deze week wijk ik eens af van het stramien om één werk te presenteren. Mijn zwager Stan van Heijst speelt al jaren in het Leids Barok Ensemble, tegenwoordig op de altviool. Op 12 december traden ze op in het Witte Kerkje in Terheijden. Van dat concert zijn opnamen gemaakt en deze opname is vandaag mijn keuze voor deze week. Het ensemble treedt op zonder dirigent. In die gevallen is de eerste violist degene die bijvoorbeeld inzet, tempo en dynamiek (zacht of hard) bepaalt. Mijn keuze deze week is ook ingegeven doordat Stan de peetoom is van mijn zoon Wouter, en laatstgenoemde vandaag zijn 30e verjaardag viert (dank u, dank u).
In de opname van het concert zijn de volgende werken te horen:
- Tomaso Albinoni (1671-1751): Sinfonia à 4 in Bes, Allegro en adagio. Albinoni is natuurlijk vooral bekend vanwege zijn Adagio, maar dit werk toont aan dat hij veel meer mooie muziek heeft geschreven.
- Georg Friedrich Händel (1685-1759): Hoboconcert nr. 3 in g, Grave – largo en allegro. Händel schreef dit werk in 1704-1705.
- Carl Philipp Emanuel Bach (1714-1788): Sinfonie nr. 6, WQ 182/6, H662, Allegro di molto. Johann Sebastian Bach had veel nazaten die ook bekend zijn geworden als componist, zij het dat niemand de faam en het niveau (maar dat laatste is mijn persoonlijke opvatting) van hun vader heeft behaald. Eén van die zonen is Carl Philipp Emanuel. Hij wordt vaak de Hamburgse Bach genoemd, naar de stad waar hij het grootste deel van zijn leven werkte, maar door tijdgenoten werd hij aangeduid als “Berlijnse Bach”. Hij heeft een slordige 900 werken geschreven, waarvan het merendeel voor piano bestemd zijn. Er bestaan twee catalogi met de indeling van zijn werken. Uit 1905 stamt de indeling van Alfred Wotquenne, herkenbaar aan de code “Wq” met een volgnummer. Sinds 1989 is er ook de catalogus van Eugene Helm, aangeduid met H en een volgnummer. De hier uitgevoerde Sinfonie nr. 6 is één van zijn 19 symfonieën. Het is het laatste van zijn 6 Hamburgse symfonieën. Bach werd in 1773 door de Leidse diplomaat Baron Gottfried van Swieten gestimuleerd om zijn muzikale talenten ook eens op wat anders dan alleen piano te richten, bijvoorbeeld een strijkersensemble. Zo ontstonden toen deze 6 symfonieën voor strijkers. Het werk telt drie delen, waarvan hier het eerste deel wordt uitgevoerd. Diezelfde baron Van Swieten was enkele jaren later ook één van de eerste beschermheren van Ludwig van Beethoven. Beethoven droeg zijn 1e symfonie op aan hem.
- Alessandro Marcello (1684-1750): Hoboconcert in d, Andante en allegro. Dit is een oude bekende. In 2019 heb ik dit werk al eens gepresenteerd aan jullie. Om je geheugen op te frissen: het werd vooral bekend toen Johann Sebastian Bach een bewerking maakte voor solo piano.
De soliste op hobo is Dorota Gorlow. Stan staat, voor de kijker, links achteraan.
Geef je over aan deze muziek, dan komt het vredige en rustige gevoel dat Kerstmis zo karakteriseert vanzelf. Een zalig kerstfeest!