Modest Mussorgsky. Nacht op een kale berg

25-09-2019

Deze week een orkestwerk van de Russische componist Modest Mussorgsky (1839-1881), de Nacht op de kale berg. Mussorgsky maakte deel uit van het “Machtige hoopje”, een groep van 5 Russische componisten. Uit de Wikipedia:

“Het gezelschap zette zich in voor nationalistische muziek. Behalve Balakirev, die nog enig muzikaal onderricht genoten had, had geen van deze componisten een muzikale achtergrond; Cui, Moessorgski en Rimski-Korsakov waren militairen en Borodin was chemicus. Ze begonnen uiteindelijk met zelfonderricht; dit hield in dat “we al het werk van de grote componisten doorspeelden en elk werk in technisch en creatief opzicht volledig aan onze kritiek en analyse onderwierpen”. In hun werk richtten de componisten zich met name op de Russische volksmuziek, die aantrekkelijk was door de toegankelijkheid (het gezelschap bezat weinig muzikale kennis) en door het feit dat het uitstekend aansloot bij het nationalistische denken.”

Nacht op een kale berg verbeeldt een heksendans in de “Nacht van St. John” (dat is de nacht van 23 op 24 juli). Het is gebaseerd op folklore en Slavisch (bij)geloof en viert de kortste nacht. De wilde heksendans is duidelijk te horen in het werk. Het eindigt wanneer de kerkklokken het einde van de nacht aanduiden.

Hoewel Mussorgsky trots was op dit werk wilde men het tijdens zijn leven niet uitvoeren. Hij heeft het toen ingevoegd en bewerkt voor koor en orkest in zijn opera “The Fair at Sorochyntsi”, maar hij stierf voordat hij de opera had voltooid. Na zijn dood heeft Rimsky-Korsakov het, op basis van die koorversie, omgewerkt naar een kortere versie die hij omschreef als “Fantasie voor orkest”. Die versie wordt momenteel het meest uitgevoerd.

Van alle versies is een uitvoering toegevoegd. Bepaal zelf maar welke je het mooiste vindt.

  • De versie in de bewerking van Rimsky-Korsakov wordt uitgevoerd door het Slovak Philharmonic Orchestra o.l.v. Daniel Nazareth
  • De originele versie wordt uitgevoerd door het London Philharmonic o.l.v. David Lloyd-Jones
  • De versie met koor in een uitvoering door de BBC Singers en het BBC Symphony Chorus met het BBC Symphony Orchestra o.l.v. Gennadi Rozhdestvensky