31-10-2018
De zaagplaat van deze week neemt vast een voorschot op de naderende feestdagen en met name de eraan voorafgaande tijd voor bezinning, de advent. Georg Friedrich Händel (1685-1759) was een tijd- en landgenoot van Johan Sebastian Bach. Maar zijn leven verliep compleet anders dan dat van Bach. Hij heeft veel rondgereisd en kwam uiteindelijk terecht in Londen waar hij in 1759 stierf. Hij was een productieve componist met tientallen opera’s, oratoria, cantates en orkestwerken.
Ik wil een deel laten horen uit zijn beroemdste werk, de Messiah. De Messiah is een oratorium. Volgens de Wikipedia is een oratorium “een omvangrijk vocaal werk met een veelal geestelijke inhoud voor orkest, zangsolisten en koor, waarbij veelal een verteller de drager van de handeling wordt. In tegenstelling tot een opera heeft een oratorium geen decor en speciale kostuums en wordt er in een oratorium niet geacteerd op een scène.”. Voor componisten in die tijd waren oratoria een middel om in de periode van vasten aan geld te komen. In zo’n periode mochten opera’s namelijk niet worden uitgevoerd vanwege het wereldlijke karakter.
De Messiah bevat deels stukken die hij eerder componeerde en deels stukken die toen nieuw waren. Er is niet echt een verhaallijn in te ontdekken (in tegenstelling tot bijvoorbeeld Bach’s Mattheus Passion, die letterlijk het lijdensverhaal volgt zoals Mattheus dat heeft opgeschreven). Het is een soort theologische verkenning, geïnspireerd door het Oude en Nieuwe Testament. De teksten werden door Händel veelal in groepen van drie gearrangeerd: een recitatief (een solo voor een zanger die een introductie geeft in wat er volgt), een aria (voor solist of duo) en een stuk voor een koor. Sommige groepen vormen samen secties voor een periode in het jaar (zoals Kerstsectie en Paassectie). De première was in Dublin op 13 april 1742.
Ik heb gekozen voor een aria uit de Kerstsectie voor alt en sopraan “He shall feed his flock”. Als je tijd hebt (ruim 2 uur) raad ik het beluisteren van de hele Messiah aan (start de video aan het begin). Het werk wordt uitgevoerd door het Collegium & Collegium Vocale 1704 o.l.v. Vàclav Luks.