23-10-2019
Met een Beethovenjaar in aantocht (in 2020 wordt gevierd dat Beethoven 250 jaar geleden in Bonn is geboren) deze week een voorproefje met zijn 6e symfonie (bijnaam: Pastorale). Dit werk was mijn eerste kennismaking met deze componist en zijn orkestmuziek heeft mij toen ogenblikkelijk gegrepen tot op de dag van vandaag. De kennismaking was tijdens een muziekles in de brugklas op het Daltonlyceum in 1969. In die tijd was vooral de 5e symfonie van hem erg populair, mede door de popbewerking van Ekseption die toen een hit was. Het was vooral het verhaal achter de 6e symfonie die die leraar toen vertelde waardoor ik werd gegrepen, omdat ik toen voor het eerst besefte dat muziek een taal is om gevoelens mee uit te drukken waardoor (als je die taal verstaat) muziek veel meer gaat leven. Met het Venloos Symfonieorkest hebben we deze symfonie meerdere malen uitgevoerd, zeer tot mijn genoegen.
Beethoven was een groot natuurliefhebber die ervan genoot in de bossen en op het platteland rond Wenen te wandelen. Indrukken die hij daarbij opdeed heeft hij verwerkt in deze symfonie. Het werk bestaat uit 5 delen, ieder met een eigen karakter. Delen 3, 4 en 5 gaan zonder pauze in elkaar over.
- Erwachen heiterer Empfindungen bei der Ankunft auf dem Lande. Verbeeldt de stemming waarin je komt als je de drukte van de stad achter je laat en in de rust van de natuur terechtkomt.
- Szene am Bach. Hoor hier het constante kabbelen van een beekje in de strijkers en (op het einde) de nachtegaal, kwartel en koekoek die op elkaar reageren.
- Lustiges Zusammensein der Landleute. Een feestje op het platteland met een orkestje waar de hobo steeds een tel te laat inzet waardoor de melodie erg verrassend wordt omdat de fagot steeds wel op de tel speelt.
- Gewitter und Sturm. Dit deel behoeft verder geen uitleg.
- Hirtengesang. Frohe und dankbare Gefühle nach dem Sturm. De opluchting dat het onweer is overleefd zonder nadelige gevolgen wordt hier verbeeld.
Het werk ging op 22 december 1808 in première tijdens een concert waar ook o.a. de 5e symfonie, het 4e pianoconcert en de koorfantasie (de eerste zaagplaat die ik hier introduceerde) in première gingen. De totale voorstelling duurde toen 4 uur in een onverwarmde zaal.
Ik heb gekozen voor een uitvoering door de Berliner Philharmoniker o.l.v. Herbert von Karajan. Veel luisterplezier!