(Een verkorte en wat aangepaste versie van deze blogpost is gepubliceerd op SURFspace)
(Op 22 maart is er een update geplaatst met een aanvulling van de statistieken)
Een week na afronding van de jaarlijkse Open Education Week (afgekort tot OEweek) een reflectie op dit fenomeen. Het Open Education Consortium startte hiermee in 2012, dus dit jaar mochten we de vijfde uitgave meemaken. Indertijd geïnspireerd door de al langer bestaande Open Access Week (die jaarlijks in het najaar wordt georganiseerd) is het doel van de Open Education Week (bron):
Open Education Week’s goal is to raise awareness about free and open educational opportunities that exist for everyone, everywhere, right now.
Een centraal informatiepunt is de website openeducationweek.org. Instellingen kunnen daar meldingen maken van activiteiten die in het kader van de OEweek worden georganiseerd en ook projecten en andere bronnen uploaden.
Enkele statistieken:
- Op de website waren 63 projects & resources gepost, variërend van presentaties van OER-initiatieven tot korte introducties op onderwerpen uit open education. In 2015 waren er 93 van dergelijke resources beschikbaar; een afname van 32%.
- Er waren 45 lokale events en 66 online events aangemeld bij de organisatie van de OEweek. In 2015 waren er totaal 123 events aangemeld; een afname van 10%.
- Gedurende de OEweek waren er 635 tweets met de hashtag #openeducationwk (volgens hashtracking.com). Kanttekening: deze tool telt 1500 tweets maximaal (inclusief retweets). Deze grens was terugtellend bereikt op 9 maart 2016.
Omdat het aantal tweets voor 2015 niet bekend is kan geen conclusie worden getrokken over of de belangstelling voor deze week toeneemt of niet. Met name lokale events blijven “onder de radar”. Zo zijn veel van de activiteiten in Nederland en Vlaanderen in dit overzicht niet zichtbaar op de website van de OEWeek.
Jure Cuhalev van het Open Education Consortium stuurde me statistieken uit Google Analytics van webactiviteiten gedurende de OEWeek van 2015 en 2016. Die leerden dat er 40% meer gebruikers en 55% meer pageviews waren in 2016 t.o.v. 2015.
Jure vond twitter statistieken moeilijk te achterhalen en, vanwege spam, ook minder betrouwbaar. Na eerste publicatie van deze blogpost meldde Willem van Valkenburg zich via Twitter:
Dat zou betekenen dat 16% berichten uit Nederland zou komen (238 van de 1500 die hashtracking meldt). Of dat geloofwaardig is betwijfel ik een beetje; het zou het wantrouwen van Jure wel bevestigen als tenminste één van beide statistieken niet correct is.
Eigen ervaringen
Zelf heb ik drie events in Nederland bijgewoond. Op woensdag was ik aanwezig bij de EU High Level Conference “Hoger onderwijs voor de toekomst” (website). Een grote inbreng vanuit Nederland, met name bij de parallelsessies die ik heb gevolgd. De presentatie van Jeff Haywood (University of Edinburgh) vond ik het meest de moeite waard. Onder andere presenteerde hij de 11 aanbevelingen uit een al eerder uitgebrachte studie The Changing Pedagogical Landscapes waarvan hij één van de auteurs was. De onderstaande figuur uit dat rapport (door mij aangepast; zie hierna) is één van de verklaringen waarom beleidsbeslissingen er zolang over doen voordat het het chalk level (zoals Haywood dat noemt) bereikt. Bij iedere stap moeten er win-wins opnieuw worden geformuleerd, zo die er al zijn. In de figuur ontbreken naar mijn mening de pijlen van onder naar boven om te illustreren dat vernieuwing ook een bottom-up aangelegenheid is. In de figuur heb ik die aangegeven met de paarse pijlen.
Donderdag was ik aanwezig bij het seminar, georganiseerd door de TU Delft. Ik hield daar zelf een presentatie over implementatie van OER hergebruik bij Fontys Hogeschool ICT. Tevens nam ik deel aan het levendige, afsluitende debat in Lagerhuisstijl.
Ik sloot de week op vrijdag af met het seminar bij SURF, waarbij de projecten die momenteel onder de stimuleringsregeling worden uitgevoerd enkele tussenresultaten presenteerden. Na de pauze hield de SIG Open Education een netwerkdag met het thema adoptie van open online onderwijs onder de titel “is er leven na de projectsubsidie”. Ik mocht een inleiding geven over adoptiemodellen. Paul Gobee van het LUMC presenteerde een casus waarbij adoptie moeizaam ging. In een brainstorm werden ideeën en activiteiten voorgesteld die hem wellicht een stap verder kunnen brengen in zijn adoptievraagstuk.
Evaluatie
Terugkijkend op de events in Nederland kan ik weinig zeggen over de belangstelling voor de online events. Bij de lokaal georganiseerde events was er veel belangstelling in Delft op donderdagmiddag en viel de belangstelling op vrijdag bij SURF mij wat tegen. Van derden hoorde ik mooie geluiden over de eerste sessie van het MOOC café op woensdag. Verder merkte ik dat deze week meer en meer wordt gebruikt om zaken te lanceren. Zo lanceerde de University of Edinburg op maandag een OER policy (hoewel die al eind januari geformuleerd was). In Nederland publiceerde SURF haar rapport over wet- en regelgeving rondom open online onderwijs op dinsdag. Dit rapport kreeg een warme ontvangst, tot een artikel in Trouw aan toe.
Bij de events die ik bijwoonde was het aandeel usual suspects hoog. Voor hen hoeft het doel van deze week, kweken van meer bewustzijn van (on)mogelijkheden van open onderwijs, niet nog eens te worden benadrukt. De eigenlijke doelgroep, de (in termen van Rogers) early majority, zal vooral via de lokale events worden bereikt. Ik ben daarom wel benieuwd naar de ervaringen daarin.
Uiteindelijk zou in deze week de grond vruchtbaar moeten zijn gemaakt en zaadjes moeten zijn geplant bij instellingen die uiteindelijk moeten uitgroeien naar meer activiteiten op het gebied van open online onderwijs. De tijd zal leren of dat gelukt is.