26-02-2020
Deze week keer ik weer terug naar het thema van twee weken geleden, een koorwerk van een Oosteuropese componist. Gewoon omdat het zo mooi klinkt. Mama was ook weg van de muziek voor wat zij altijd de Grieks-Byzantijnse rite noemde, de uitvoering van de missen (ook wel liturgie genoemd) in de Oost-orthodoxe kerk. Die laatste kerk is in 1054 ontstaan als een schisma met de Rooms katholieke kerk. Het verschil van mening voor de afsplitsing lag in erkenning van de autoriteit van de Paus. In de opvatting van de Oost-orthodoxe kerk was iedere kerk onder iedere bisschop gelijk en zou er geen primus inter pares zijn (een Paus met een hogere status, zijnde de jure leider van de Katholieke Kerk). Pater Nolet zal hierover ongetwijfeld meer details in zijn lessen hebben verteld, maar waarschijnlijk lag ik toen te pitten.
De Russische componist Sergei Rachmaninoff (1873-1943) heeft in 1910 muziek gecomponeerd voor de liturgie van Sint Johannes Chrysostomos. In een brief aan een vriend schreef hij dat hij lang heeft rondgelopen met het idee een mis te componeren en dat het hem veel voldoening heeft geschonken toen hij daadwerkelijk erin was geslaagd.
Sint Johannes Chrysostomos (349-407) was een aartsbisschop van Constantinopel, bekend door zijn preken en zijn verzet tegen misbruik van autoriteit van kerkelijke en wereldlijke leiders. De Oost-orthodoxe kerk beschouwt hem als één van de drie grote leiders naast Basileos van Caesarea en Gregorius van Nazianzus (wie kent ze niet).
Het werk is voor meerstemmig koor zonder begeleiding met op diverse plekken zangsolisten. Het bestaat uit 20 delen. In de uitvoering die ik heb gekozen worden 17 delen uitgevoerd door het Moskou Kamerkoor o.l.v. Vladimir Minin.